Dr Aleksa Savić (1878–1928) bio je istaknuti lekar, ministar zdravlja i jedan od najvažnijih dobrotvora Prokuplja i Topličkog okruga. Njegov rad u oblasti medicine, ali i njegova nesebična zalaganja za unapređenje uslova života u ovom kraju, ostavili su dubok trag u istoriji Toplice.
Obrazovanje i rani život
Rođen 22. marta 1878. godine u Užicu, Aleksa Savić je od malih nogu pokazivao interesovanje za nauku i medicinu. Nakon završene gimnazije u Užicu i Beogradu, upisao je medicinske studije u Gracu, gde je diplomirao 1903. godine. Po završetku studija, odslužio je vojni rok i 1904. godine postavljen je za lekara u srezu prokupačkom, što je obeležilo početak njegove karijere u Toplici.
Lekarska služba i doprinos zdravstvenom sistemu
Kao jedini lekar u širokom području Prokuplja, dr Savić je neumorno radio kako bi pružio zdravstvenu zaštitu stanovništvu. Često je pešačio ili jahao konja na velike udaljenosti, posećujući i najudaljenija sela kako bi pomogao bolesnima.
Tokom Balkanskih ratova i Prvog svetskog rata, radio je kao vojni lekar, pružajući medicinsku pomoć ranjenicima u izuzetno teškim uslovima. Nakon rata, specijalizovao je internu medicinu u Parizu, a po povratku u Srbiju preuzeo je upravu nad bolnicom u Nišu.
Politička karijera i ministarski mandat
Dr Aleksa Savić bio je član Narodne radikalne stranke, a zahvaljujući svom ugledu i doprinosima društvu, 1925. godine izabran je za narodnog poslanika Topličkog okruga. Njegova politička karijera doživela je vrhunac 1927. godine, kada je postao ministar narodnog zdravlja u Vladi Kraljevine SHS.
Kao ministar, zalagao se za unapređenje zdravstvenog sistema, izgradnju bolnica i poboljšanje uslova rada medicinskog osoblja.
Razvoj Topličkog okruga – bolnice, škole i infrastruktura
Dr Savić je bio jedan od ključnih ljudi u razvoju Prokuplja i okoline. Njegovim zalaganjem:
✔ Izgrađena je bolnica u Prokuplju sa 80 ležajeva (1929. godine).
✔ Pokrenuta je izgradnja Poljoprivredne škole (1927. godine).
✔ Zapravljena je ideja o vodovodu i javnom kupatilu u Prokuplju.
✔ Pošumljen je Hisar i Borovnjak, a posađeni su borovi iznad bolnice.
✔ Podignuto je više seoskih česama, kako bi se obezbedila bolja vodosnabdevanja ruralnih područja.
Zadužbina i trajno sećanje
Dr Aleksa Savić je samo deset dana pre smrti testamentom ostavio 400.000 dinara za izgradnju sanatorijuma na brdu Hisar. Na tom mestu je kasnije podignut “Savićevac”, u znak zahvalnosti za njegov humanitarni rad. Po sopstvenoj želji, sahranjen je na Hisaru, brdu iznad Prokuplja.
Danas njegovo ime nose Medicinska škola i Opšta bolnica u Prokuplju, dok je njegova zadužbina jedan od simbola grada.
Dr Aleksa Savić ostaje jedna od najznačajnijih ličnosti u istoriji Prokuplja i Topličkog okruga. Kao lekar, političar i humanitarac, dao je nemerljiv doprinos razvoju zdravstva, obrazovanja i infrastrukture. Njegova dela i dalje žive kroz institucije koje je osnovao, a njegovo ime zauvek je upisano u istoriju ovog kraja.